Europejska Agencja Leków (EMA) i Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) w środę 08.12.2021 wydały wspólny komunikat dotyczący tzwn. heterogenicznego schematu szczepień przeciw COVID-19 (szczepienia różnymi rodzajami szczepionek).
Główne tezy komunikatu przedstawiają się następująco:
- Łączenie szczepionek („mix-and-match”) może być stosowane zarówno w przypadku dawek podstawowych jak i dawek przypominających.
- Dowody z badań dotyczących szczepień heterologicznych sugerują, że połączenie szczepionek wektorowych i szczepionek mRNA powoduje wytwarzanie dobrego poziomu przeciwciał przeciwko wirusowi SARS-CoV-2.
- Szczepienie „mieszane” wywołuje większą odpowiedź komórkową niż przy użyciu tej samej szczepionki (szczepienie homologiczne) w schemacie podstawowym lub przypominającym.
- W odniesieniu do zdolności wytworzenia odpowiedzi immunologicznej, badania są zgodne, wykazując, że schemat heterologiczny jest zdolny do wywoływania znacznie zwiększonej odpowiedzi immunologicznej w porównaniu ze schematem homologicznego szczepienia szczepionką wektorową (np. J&J, AstraZeneca).
- Wstępne, ale spójne, dowody dotychczasowych badań wskazują, że schemat heterologiczny jest w stanie wywołać rozszerzony zakres odpowiedzi immunologicznej, z lepszą reaktywnością krzyżową przeciwko różnym wariantom wirusa budzącym objawy.
- Podanie szczepionki wektorowej jako drugiej dawki po szczepionce mRNA można rozważyć, jeśli istnieje problem z dostępnością szczepionek mRNA, ale na podstawie ograniczonych dostępnych danych może to być mniej korzystne z immunologicznego punktu widzenia niż podanie najpierw szczepionki wektorowej, a potem mRNA.
- Dostępne dotychczas dowody dotyczące różnych typów zatwierdzonych szczepionek wskazują, że heterologiczna dawka przypominająca (inna niż w schemacie podstawowym) wydaje się równie dobra lub lepsza pod względem odpowiedzi immunologicznej niż homologiczna dawka przypominająca.
- Schematy mieszane były ogólnie dobrze tolerowane przez pacjentów.
Chociaż trwają badania mające na celu dostarczenie większej liczby dowodów na długoterminowe bezpieczeństwo, czas trwania odporności i skuteczność, zastosowanie schematów heterologicznych może zapewnić elastyczność szczepień, w szczególności w celu zmniejszenia wpływu braku danej szczepionki, gdyby z jakiegokolwiek powodu była ona niedostępna.
Źródło: Grafika z oficjalnego profilu EMA na Twitterze https://twitter.com/EMA_News/status/1468189227548651522/photo/1
Szczegółowe zalecenia techniczne i rekomendacje dotyczące heterologicznego szczepienia podstawowego i przypominającego przeciw COVID-19, w języku angielskim, znajdują się na stronie EMA (https://www.ema.europa.eu/en/news/ema-ecdc-recommendations-heterologous-vaccination-courses-against-covid-19), a w języku polskim na stronie UrzęduRejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (http://urpl.gov.pl/pl/rekomendacje-europejskiej-agencji-lek%C3%B3w-ema-i-europejskiego-centrum-ds-zapobiegania-i-kontroli)
